Zakupy świąteczne ? na co warto uważać

Żywność, zabawki, kosmetyki i sprzęt AGD to towary, na które w okresie przedświątecznym jest największe zapotrzebowanie. Zwracajmy uwagę na jakość i oznakowanie. Dla bezpieczeństwa naszego i naszych bliskich nie kupujmy wyrobów nie spełniających określonych standardów ? przypomina Dariusz Piątek, wicewojewoda mazowiecki.  Szczególną uwagę należy zwracać na ryby. Badania inspekcji handlowej wskazują na liczne uchybienia pod względem jakości tych produktów.

Kupując ryby mrożone konsumenci powinni zwracać uwagę na tzw. glazurę ? lodową powłokę, chroniącą produkt przed wyschnięciem i zabrudzeniem. Prawidłowa glazura jest jednolicie przejrzysta i bezbarwna. Jej zawartość powinna być umieszczona na opakowaniu lub w miejscu sprzedaży. W przypadku ryb świeżych  sprzedawca ma obowiązek umieścić informacje odnośnie obszaru połowu i metody produkcji oraz podać handlową nazwę produktu. Sezon świąteczny to okres wzmożonego działania kłusowników, dlatego zakupu należy dokonywać tylko w sprawdzonych miejscach, które dają gwarancję właściwego przechowywania i obróbki. W wyrobach rybnych najwięcej zastrzeżeń budzą niezgodności dotyczące zawartości soli, tłuszczu, białka i udziału mięsa z deklaracjami producentów oraz wady organoleptyczne (zawartość łusek, ubytki skóry, pozostałości wnętrzności).

Podstawowym wymogiem obowiązującym przy sprzedaży wędlin jest umieszczanie informacji o ich składzie, czyli o zawartości danego składnika np. mięsa, przypraw, substancji dodatkowych. Kupując żywność musimy zwracać uwagę na kilka podstawowych informacji, które powinny być wyeksponowane na towarach: składniki, datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia, dane producenta, zawartość netto produktu, czy warunki przechowywania ? powiedział Grzegorz Wrzosek, wojewódzki inspektor inspekcji handlowej w Warszawie.

Wybierając na prezent kosmetyki również musimy być świadomi obowiązującego oznakowania ? zarówno  na pojemniku jak i na opakowaniu zewnętrznym. Oprócz nazwy handlowej, danych producenta/importera, dystrybutora, czy ilości nominalnej kosmetyku w opakowaniu, istotny jest także termin trwałości, do którego produkt zachowuje w pełni swoje właściwości. Informacja ta nie jest jednak wymagana, jeżeli okres ten wynosi więcej niż 30 miesięcy. Wówczas producent ma obowiązek umieścić znak graficzny oraz podać czas, w jakim kosmetyk może być stosowany od momentu otwarcia opakowania.

Prawidłowo oznakowana zabawka zawiera symbol CE oraz dane dotyczące producenta lub importera. Ponadto, na opakowaniu powinna znajdować się informacja o wieku dziecka, dla którego jest przeznaczona. Ważne: dla dzieci do 3 roku życia nie wolno kupować zabawek oznaczonych znakiem . Niektóre zabawki wymagają instrukcji użytkowania, która powinna być sporządzona w języku polskim.

Kupując sprzęt sportowy należy zwracać uwagę na elementy wpływające na bezpieczeństwo użytkowania. Na wyrobach nie powinno być pęknięć, rozwarstwień i ostrych elementów. W przypadku nart należy sprawdzić ślizgi i górne powierzchnie, które nie powinny mieć nierówności ani uszkodzeń mechanicznych. Ślizgi muszą przylegać do podłoża, a wygięcia dziobów powinny być identyczne. Sprawdzajmy, czy punkty montażowe zostały zaznaczone w sposób trwały. W łyżwach należy zwrócić szczególną uwagę na trwałość połączenia buta z płozą. Wszystkie środki ochrony indywidualnej, takie jak kaski czy ochraniacze, muszą być oznakowane symbolem CE.

Dopuszczony do obrotu sprzęt AGD nie może zagrażać bezpieczeństwu ludzi, zwierząt domowych, mieniu i środowisku. Na wyrobach powinno znajdować się: oznaczenie CE, napięcie znamionowe, stopień ochrony przed wnikaniem wody. Niezbędna jest także instrukcja obsługi zawierająca sposób użycia i konserwacji oraz ostrzeżenia związane z eksploatacją.

Między styczniem a listopadem 2009 roku wojewódzka inspekcja handlowa w Warszawie przeprowadziła łącznie 1855 kontroli w zakresie m.in. bezpieczeństwa, jakości i prawidłowości oznakowania towarów oraz funkcjonowania placówek handlowych. Zbadano około 1400 partii artykułów spożywczych, kwestionując 16 % z nich z uwagi na nieprawidłowe oznakowanie (głównie pieczywo, przetwory mięsne, ryby i przetwory rybne) oraz 20 % z powodu niewłaściwej jakości (najwięcej nieprawidłowości w przypadku ryb i przetworów rybnych). Z powodu tych uchybień nałożono 59 mandatów na łączną kwotę prawie 7800 zł.


Poradnik niezadowolonego konsumenta

?    Towaru zakupionego w sklepie nie można zwracać bez podawania przyczyn, chyba że sprzedawca przewidział taką możliwość i wyraźnie zobowiązał się do tego w momencie sprzedaży.

?    Mamy prawo reklamować towar, który jest niezgodny z umową, przed upływem 2 lat od momentu jego wydania przez sprzedawcę. Istotne jest, by zachować paragon fiskalny, stanowiący dowód, że towar został nabyty w konkretnym sklepie.

?    Sprzedawca uwzględni reklamację pod warunkiem, że niezgodność towaru z umową istniała w chwili jego wydania. W pierwszej kolejności konsument ma prawo żądać nieodpłatnej naprawy lub wymiany produktu na nowy, a w drugiej – obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.

?    Na niektóre towary sprzedawcy, producenci lub importerzy udzielają gwarancji. Dokument ten powinien zwierać m.in.: obowiązki i dane gwaranta, uprawnienia kupującego, czas trwania oraz terytorialny zasięg. Gwarancja nie pozbawia konsumenta uprawnień przysługujących z tytułu niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową.

W przypadku, gdy sprzedawca odrzuci reklamację, konsument może skierować sprawę do:

?    Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3, tel. (0 22) 826-18-30; http://www.wiih.org.pl/
?    Polubownego Sądu Konsumenckiego przy Mazowieckim Wojewódzkim Inspektorze Inspekcji Handlowej: ul. Sienkiewicza 3, tel. (0 22) 827-68-48; (0 22) 826-42-20  spsk@wiih.org.pl
?    sądu powszechnego
?    powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów lub organizacji konsumenckiej

W 2009 roku do Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji handlowej wpłynęły 1603 skargi. Większość ? 1236 – dotyczyła produktów przemysłowych. 128 skarg było związanych z produktami spożywczymi, zaś z usługami 194. Do 25 listopada 2009 roku udzielono łącznie ponad 8100 porad i instruktaży.

Ivetta Biały

Rzecznik Prasowy Wojewody Mazowieckiego