to może wątek o lokalnych cegielniach, ich produktach oraz produktach innych cegielni w naszych murach

ciekawostka - cegła ze zburzonych koszar carskich z ul. 29 Listopada w Warszawie

przeklejam z głównego wątku

Quote
pionek AGORY
z cyklu 'wyszperane w internecie'... zainspirowany dzisiejszym spotkaniem dot. rodziny Wedlów (była tam m.in. mowa o znakach firmowych fabryki), postanowiłem też coś usystematyzować
kiedyś wrzucałem w naszym wątku zdjęcia cegieł z cegielni chylickiej, przedstawiające różne etapy ewolucji 'loga'...
dziś pora na inne 'nasze' cegły /zdjęcia pobrane z forum werttrew/:


CHYLICE


OBORY


i jeszcze jedna ciekawa cegła, związana z naszym miastem

Cegielnia Ujazdowski Stefan i Spółka, gm. Jabłonna w. Dąbrówka.
Z takich cegieł zbudowane są stare czerwone budynki w Mirkowie z początku XX wieku. Ciekawe czemu akurat cegły jabłonowskie, skoro pod ręką były cegielnie oborska i chylicka? może ktoś zna odpowiedź?

p.s. są jeszcze zdjęcia m.in. cegły z pobliskiej Łubny itp, ale to już odsyłam zainteresowanych do tamtego wątku
[www.werttrew.fora.pl]

To może jeszcze dwa zdjęcia z chylickimi cegłami:
1. Właściwie to tylko fragment (a przy okazji - ciekawa konstrukcja)


2.

tym razem może nie z naszych rodzimych cegielni (a przynajmniej nie wszystko)
Tylko jeden budynek w Jeziornie, a tyle różnych materiałów:













a to mnie szczególnie zaciekawiło... nie wygląda na fabryczny stempel:

Który to budynek w Jeziornie i czy sądzisz, że oznacza to budowę tego domu etapami, czy - z tańszej mieszanej cegły z odzysku? Przecież nikt przy zdrowych zmysłach nie zamawiałby cegieł na budowę w 7 różnych źródłach.

Quote
Tomasz Zymer
czy sądzisz, że oznacza to budowę tego domu etapami, czy - z tańszej mieszanej cegły z odzysku? Przecież nikt przy zdrowych zmysłach .

Panowie prawdopodobnie właściciel/budowniczy tego domu był "wozakiem". W cegielniach okolicznych często stosowano zapłatę w naturze. Cegłami płacono za transport. W Skolimowie jest kilka domów, chlewów i innych budynków postawionych w ten sposób.

najstarsze zachowane mieszkania strycharzy - pracowników chylickiej cegielni. Część już opuszczona... przypuszczam że nie ma dla nich ratunku, a szkoda,bo tworzą taką samą historię jak zabytkowe osiedle pracowników papierni.







Zmieniany 1 raz(y). Ostatnia zmiana 2012-12-09 17:56 przez pionek AGORY.

Cegielnia pozostawiła sporo jarów - wyrobisk w lesie oborskim, nawet za duktem z łyczyna można spotkać wielkie doły.Musiały być to solidne pokłady gliny . Czytałem o sprowadzaniu cegły z Obór do Warszawy już w pocz.XVII wieku (pewnie transport wiślany).Jeśli działała bez przerw te kilka setek lat to musiała trochę zmienić krajobraz.

Na razie nigdzie nie trafiłem na informację o wybieraniu gliny na cegłę w wieku XVII i XVIII, a powinno być o tym wspomniane gdy opisywano szczegółowo wszystkie pola, niwy i łąki klucza oborskiego, oraz wsie i folwarki - w tym Łyczyn. Ale z drugiej strony jak wspomniałem w sąsiednim wątku gdzieś mi informacje o cegielni mignęły. No i z czegoś zbudowano dwie budowle - dwór i kościół. A cegieł raczej nie sprowadzano. Jeśli uda się coś znaleźć to dam znać.

Żeby zbudować dwór czy kościół chyba niekoniecznie musiano sprowadzać cegły z cegielni. Zdaje się, że jeszcze niedawno powszechnie wypalano cegły w prowizorycznym pieco-dole na miejscu, jeśli ktoś miał dobry własny materiał - a tego w dolinie Jeziorki i Wisły nie brakowało. Mój pradziadek ok. 1936 roku zbudował budynek gospodarczy z cegieł wypalonych na miejscu z gliny pobieranej z własnego pola tuż obok, na Porąbce. Wg informacji rodzinnych miał też już gotowy materiał na właściwy dom, który jednak nie powstał, bo cegły podobno zarekwirowali Niemcy. Inni gospodarze w Jeziornie i Bielawie także (zdaniem mojego 90-letniego sąsiada) aż do lat 50. XX wieku budowali z własnej gliny wypalanej na miejscu. Wiem oczywiście, że na kościół czy dwór potrzeba znacznie więcej materiału.

Quote
DAGO
Jeśli działała bez przerw te kilka setek lat to musiała trochę zmienić krajobraz.

no właśnie się nad tym zastanawiałem... bo te ogromne jary w lesie za cegielnią oborską nie mogą być chyba wynikiem jej działalności od końca XIX wieku! Cegielnia chylicka aż tak krajobrazu nie zdołała zmienić! Cegielnia oborska musiała mieć chyba dłuższe tradycje...

Przypomniałem sobie, gdzie widziałem. Mapa kwatermistrzostwa, wspominana już przeze mnie na tym forum, wklejam kawałek poniżej gdzie ok. 1830 oznaczono Cegielnię Oborską w lesie na wysokości Słomczyna. Cegielnia istniała już wówczas, nie jestem pewien czy oznaczono ją w dobrym miejscu, bo jak pisałem mapa ta ma jednak kilka błędów, mimo jej precyzji wykonania. Tu oznaczono ją na południe od Teresina.

Z inwentarza dworu oborskiego, 1790: "Cegielnia, piec stary do wypalania cegły służący...". Jak słusznie napisał parę postów wyżej Tomasz, piece były na miejscu. Z okolicy pobierano zapewne materiał, gdzie glina była dobra.

Prof. Andrzej Rottermund "Rozwój przestrzenny Warszawy " lata 1526-1655 . "Władze Starej Warszawy posiadały własną cegielnię produkującą rocznie 120-160 tys. cegieł.Była to liczba niewystarczająca na pokrycie potrzeb w okresie ożywionego ruchu budowlanego w końcu w.XVI i w pierwszej połowie w.XVII. ... Duża cegielnia królewska znajdowała się w Pólkowie.Sprowadzano też cegłę z Obór,Kozienic,Krakowa,dachówkę z Gdańska,a wapno z Kazimierza i Krakowa."

Cegłę z Obór to zaczynam się domyślać dlaczego sprowadzano... Wielopolscy w Oborach nie mieszkali, cały czas jest mowa o zaopatrywaniu w drewno, produkty rolne i inne rzeczy Pałacu w Warszawie, gdzie przebywali. Jan Oborski po sprzedaniu Obór także mieszkał w "oficynie" w Warszawie, której opis się zresztą zachował jako miejsca ciemnego, niezbyt przyjemnego. Pałac Warszawski budowany był chyba w połowie XVII wieku, a własne zaopatrzenie w drewno i cegły jest bardziej ekonomiczne.
Ale na inne informacje cegielniane na razie nie trafiłem.

No się znalazło. W akcie sprzedaży papierni z roku 1833 Bankowi Polskiemu zapisano, iż przez sześć kolejnych lat na rozbudowę papierni Bank ma prawo wydobywać glinę i wypalać cegły w tej samej cegielni należącej do Obór co dotąd. Później pozostawione szopy i inne zabudowania przechodzą na własność Potulickich. Przy czym zaznaczono, że Bank będzie korzystał jedynie z części terenu cegielni, co zostanie wyraźnie oznaczone.To zapewne ta cegielnia widoczna na mapie powyżej, aczkolwiek dalej nie jestem pewien czy była w tym miejscu w lesie, czy w innym. Co do dołów w Łyczynie - znalazłem też dzisiaj ciekawy dokument z roku 1837, gdzie mowa jest o sprzedaży żwiru na rozbudowę Papierni - odkrytego właśnie w Łyczynie.

niesamowite informacje!
Faktycznie,ziemia w niektorych z tamtych dołów jest mało "gliniasta"... czyli to by się zgadzało... a w skarpie poklady żwiru powinny być spore.

Mały remament dla tych co na FB nie zaglądają. Ostatnio wykonałem ciekawe zdjęcie zerwanej ulicy Batorego, gdzie wyjątkowo pod spodem nie ukazał się bruk.

Jeżeli ktoś pamięta jaka nawierzchnia była tam przed wylaniem asfaltu, to proszę o informację, bo sama cegła jest bardzo ciekawa, choć zapewne uzupełniano nią jedynie ubytki na całej długości ulicy. Kolor ma rzadko spotykany i przyznam, że walczyłem bardzo ze sobą, aby nie wsiąść jej na pamiątkę. Czcionka także przedwojenna, nie widziałem takiej na terenie, za to na ul. Puławskiej w przedwojennych oficynach całkiem jej sporo.
No i jeszcze fotka podesłana mi na FB - podpiwniczenie willi AVE.

cegły z Chylic i Obór walają się przy M49 - zburzony budynek fabryczny. Może parę zabrać do przyszłego muzeum zanim nie zostana wywiezione?

myślę że po jednej cegle (z Obór i Chylic) można by wziąć (ewentualnie więcej,gdyby się okazało że są z różnych okresów i mają różne sygnatury). Z tym że nie dam głowy uciąć czy cegły znajdą się w planowanym muzeum,bo nie mam też wpływu na ekspozycję...mogę tylko zaproponować organizatorom.
Przy okazji dziś się dowiedziałem że niestety jest duże prawdopodobieństwo że do maja (otwarcia Hugonówki) izba muzealna nie powstanie Trzymam kciuki żeby jednak się udało.