Jeśli mamy do czynienia z sąsiadem, który zakłóca nam spokój, nie jesteśmy bezsilni wobec jego postawy. Z pomocą przychodzi nam bowiem ustawodawca, normując tę sytuację w trzech aktach prawnych: w Kodeksie cywilnym, Kodeksie wykroczeń oraz w rozporządzeniu Ministra ochrony środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120 z dnia 5 lipca 2007 r., poz. 826).
Na początek omówmy pierwszą ze wspomnianych regulacji, a mianowicie przepisy Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z przepisem art. 144 K.c. ?właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.?
Oddziaływanie na sąsiednie nieruchomości nazywamy immisjami. Są to takie działania na nieruchomości wyjściowej, których skutki przenikają na nieruchomość sąsiednią np. w postaci:
dźwięków ? zbyt głośne słuchanie muzyki;
wibracji ? roboty budowlane;
zacienienia ? postawienie muru, posadzenie krzaków, które znacznie utrudniają przenikanie promieni słonecznych na grunt sąsiada;
wody ? wybudowanie chodnika, który kieruje naturalny obieg wody deszczowej bezpośrednio na grunt sąsiada.
Wywoływanie hałasu stanowi bez wątpienia immisję. Jeśli to oddziaływanie zakłóca korzystanie z nieruchomości sąsiednich w stopniu przekraczającym granicę w postaci przeciętnej miary wynikającej ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych, to osoba dotknięta takim działaniem ma prawo do żądania zaprzestania naruszeń i przywrócenia stanu zgodnego z prawem (na podstawie przepisu art. 222 § 2 K.c.).
Z żądaniem takim mogą wystąpić nie tylko najbliżsi sąsiedzi nieruchomości oddziaływującej ponad przeciętną miarę na inne nieruchomości, ale właściciele (użytkownicy) każdej innej nieruchomości, na którą oddziałuje ponad przeciętną miarę przedmiotowa nieruchomość.
Wyobraźmy sobie dyskotekę osiedlową, która ma głośniki wystawione przed lokal. Głośne dźwięki dochodzą nie tylko do nieruchomości graniczących z tą emitującą dźwięk, ale i do tych dalszych, zakłócając spokojne korzystanie z tych nieruchomości ponad przeciętną miarę. Każdy z sąsiadów (zarówno ci graniczący z posesją na której znajduje się źródło dźwięku, jak i ci dalsi) ma prawo żądać zaniechania naruszeń i przywrócenia stanu zgodnego z prawem.
Stan zgodny z prawem nie oznacza jednak, że uprawnionemu przysługuje żądanie likwidacji lokalu, raczej do zminimalizowania immisji do takiego poziomu zakłóceń, że nie będą już one przekraczały ?przeciętnej miary?.
Aby ustalić dopuszczalne normy ?przeciętnej miary? należy odnieść się do przepisów rozporządzenia Ministra ochrony środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, które precyzują zakres dopuszczalnego poziomu hałasu.
Zgodnie z tymi przepisami na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego dopuszczalny poziom hałasu wynosi:
60 dB w porze dziennej i 50 dB w porze nocnej ? gdy hałas pochodzi z dróg lub linii kolejowych;
50 dB w porze dziennej i 40 dB w porze nocnej ? gdy hałas pochodzi z innych źródeł.
W drugim przedziale mieści się hałas spowodowany głośnym słuchaniem muzyki.
Jeśli przepisy prawa dotychczas zacytowane nie odniosą jednak spodziewanego rezultatu, to pozostaje skorzystanie z
Kodeksu wykroczeń. Zgodnie z przepisem art. 51 K.w. ?kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Jeżeli czyn ten ma charakter chuligański lub sprawca dopuszcza się go, będąc pod wpływem alkoholu, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
W takiej sytuacji osobie pokrzywdzonej działaniem sąsiada przysługuje prawo do złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia wykroczenia. Zawiadomienie należy złożyć policji, gdyż to ona jest uprawniona do prowadzenia postępowań w sprawach o wykroczenia.
A wszystkim życzę miłej zabawy